Het dimmen van lichtbronnen

Gaan jouw lichtbronnen soms ook spontaan aan en uit? Een flikkerende lichtbron is niet erg sfeervol. Je kunt er vooral mee te maken krijgen bij een verkeerde combinatie tussen LED lichtbronnen en dimmers. Over het dimmen van lichtbronnen is veel informatie beschikbaar. Maar waar moet je nu rekening mee houden? In feite zijn er twee dim mogelijkheden;

• Dimmen met smart-verlichting;
• Of dimmen met traditionele wanddimmers.  

Dimmen met Smart verlichting

Slim dimmen met Calex Smart

• Gegarandeerd draadloos dimmen zonder knipperend licht
• Simpele installatie, geen elektricien of dimmer nodig
• Creëer de juiste sfeer voor elk moment, van zonsopgang tot zonsondergang
• Zuinige en kwalitatieve goede LED verlichting
• Je verlichting overal bedienen, zelfs buitenshuis

Dimmen met traditionele dimmers

Stap 1. Armatuur

Een armatuur zonder lichtbron is altijd dimbaar. De lichtbron bepaalt immers of je kunt dimmen of niet. Dus een armatuur waar je zelf een dimbare lichtbron in doet, is in principe dimbaar. Er zijn ook armaturen die inclusief lichtbron geleverd worden. Let dan op of de meegeleverde lichtbron dimbaar is. Dit is vooral belangrijk bij armaturen met geïntegreerde lichtbronnen (bijvoorbeeld geïntegreerd LED). Deze kunnen immers niet meer vervangen worden voor een andere lichtbron.

Stap 2. Lichtbron

Tegenwoordig zijn de keuzes in lichtbronnen behoorlijk ingeperkt. In 2010 hadden wij nog de keuze uit spaarlampen, gloeilampen, halogeenlampen en LED lampen. Tegenwoordig worden de keuzes ingeperkt vanwege het milieu. In 2009 is er een verbod gelegd op het maken van gloeilampen in Europa.  De gloeilamp is nog wel te koop, maar voor hoelang is niet duidelijk. Een gloeilamp is altijd dimbaar maar de gloeilamp gebruikt in vergelijking met andere lichtbronnen het meeste stroom.

De halogeenlamp is in de ban gelegd in september 2018. Volgens de Europese Commissie moet deze stop in 2023 40 miljard kilowattuur besparen. Dit komt overeen met het stroomverbruik van alle huishoudens van Nederland en België bij elkaar. Het voordeel wat de halogeenlamp had ten opzichte van de gloeilamp was; minder wattage en een langere levensduur. Het nadeel van zowel de halogeenlamp als de gloeilamp was dat de lichtbron enorm heet kon worden, dit was gevaarlijk voor zowel kinderen als volwassenen. Net zoals de gloeilamp is deze lichtbron nog steeds te koop in de winkels maar voor hoelang is ook bij deze lichtbron niet duidelijk.

De spaarlamp heeft eigenlijk nooit aan zijn verwachtingen voldaan. Dit kwam vooral omdat de consument niet kon wennen aan het feit dat de lamp 5 seconden nodig had om aan te gaan. Als je het licht aanzet dan wil je ook licht hebben. Daarnaast was de spaarlamp over het algemeen niet dimbaar, als de lamp te sterk was dan kon je hier niets aan doen. De spaarlamp wordt gemaakt met kwik. Dit betekend dat de lichtbron aan de ene kant milieuvriendelijk is door het lage verbruik, maar aan de andere manier door het gebruik van kwik schadelijk voor het milieu. De spaarlamp dient dan ook te worden weggegooid bij het chemisch afval. Ook deze lichtbron wordt nog steeds verkocht maar deze lichtbron is niet milieuvriendelijk gemaakt.

De LED lichtbron maakt tegenwoordig zijn opmars. De lichtbron begon met een onaangename kleurtemperatuur (helder wit licht). De meeste consumenten vonden deze kleur niet fijn om in huis te hebben. Na deze witte kleur heeft LED verlichting zich sterk doorontwikkeld. Tegenwoordig zijn LED lichtbronnen verkrijgbaar in de kleur 3000 kelvin (wit licht), 2700 kelvin (warm wit), 2100 kelvin (flame  kleur) en 1800 kelvin (kaarslicht). De verschillende kleurtemperaturen geven de consument de mogelijkheid om de perfecte lichtbron te kopen, die past bij zijn of haar wensen. Tegenwoordig zijn LED lichtbronnen verkrijgbaar voor bijna alle fitting soorten. De voordelen van LED zijn laag verbruik (80% > 90% t.o.v. gloeilampen), steeds beter dimbaar, mooie kleurtemperaturen en LED lichtbronnen hebben een lange levensduur. Echter een nadeel is dat niet alle dimmers goed werken met LED lichtbronnen. Daarom is de keuze van een dimmer net zo belangrijk als de keuze voor de juiste lichtbron.

Er is ontzettend veel keus in lichtbronnen. Om het makkelijk te maken vind je hieronder de meest gangbare types:

• Spaarlamp, meestal niet dimbaar;
• Gloeilamp of 230 volt halogeenlamp, altijd dimbaar;
• 12 volt halogeenlamp, dimbaar met een 12 volt dimmer;
• LED lamp, er moet duidelijk op de verpakking staan dat die dimbaar is, dimbaar met een LED dimmer.

Stap 3. Dimmer

Zoals hierboven beschreven is de keuze voor de juiste dimmer net zo belangrijk als de keuze voor de juiste lichtbron! Niet elke dimmer werkt even goed met een dimbare lichtbron. Hieronder laten wij zien welke dimmer past bij welke lichtbron.

C dimmers
C dimmers zijn capacitieve (fase-afsnij) dimmers en dimmen gloeilampen, 230 volt halogeenlampen,12 volt halogeenlampen met een elektrische transformator, dimbare spaarlampen en dimbare LED lichtbronnen. Het minimale aangesloten wattage voor deze dimmer is 20 watt en het maximale 315 watt. LET OP! Als u kiest voor LED verlichting moeten de lichtbronnen dus een minima van 20 watt hebben.

Het grote voordeel van een C dimmer is dat deze vrij universeel is. Universeel wil zeggen dat de inbouw goed samengaat met de meeste merken van schakelmateriaal  (zoals Berker, Busch Jaeger, Jung en Gira) De meest gebruikte C dimmer is de Tronic C dimmer.

R, L dimmers
L dimmers zijn inductieve (fase-aansnij) dimmers en dimmen gloeilampen, 230 volt halogeenlampen, 12 volt halogeenlampen met een spoeltransformator. Sommige L dimmers kunnen ook LED dimmen, dit moet aangegeven zijn op de verpakking en op de inbouwdimmer. Het grote voordeel van een R, L dimmer is dat ze goedkoop zijn.

LED dimmers
Zoals boven beschreven zijn LED lichtbronnen interessant vanwege de langere levensduur en het lage energieverbruik. Omdat de LED lichtbron technisch complexer is, zijn er meerdere  factoren waar rekening mee gehouden moet worden. Als je LED verlichting wilt dimmen, is het niet alleen belangrijk om te weten of de LED lichtbron dimbaar is. Het is vooral relevant welke dimmer geschikt is om de lichtbron te dimmen. Dit hangt af van de kwaliteit van de lamp en de kwaliteit van de dimmer. Wij raden je aan om vooraf goed onderzoek te doen of te overleggen met onze Klantenservice.

Typen LED lampen
LED lichtbronnen zijn er in verschillende soorten, maten en kleurtemperaturen. Daarnaast zijn er dimbare en niet dimbare LED lichtbronnen. Er zijn dimbare LED lichtbronnen, Dim-to-warm LED lichtbronnen (2700 kelvin > 2000/1800 kelvin), scene switch lichtbronnen, deze dimmen door middel van een aan- en uitschakelaar, filament lichtbronnen en niet dimbare LED lichtbronnen.

Extra informatie voor het dimmen van LED verlichting
Zoals je ziet, luistert het dimmen van LED verlichting nogal nauw. Omdat LED-lichtbronnen weinig stroom verbruiken, en in een laag bereik dimmen, willen deze lampen nog wel eens knipperen. Door de potentiemeter met een schroevendraaier te stellen kun je dit grotendeels verhelpen. Gedimde LED-lichtbronnen kunnen ook even gaan knipperen als zij op dezelfde stroomgroep zijn aangesloten als de koelkast, tv, wasmachine of droger (of elk ander elektrisch apparaat dat veel wattage verbruikt). Dit omdat er piekspanning ontstaat bij inschakeling van deze apparaten.

Stap 4. De werking

De totale werking van de verlichting hangt dus af van diverse factoren. Daarbij spelen ook omgevingsfactoren een rol. Denk aan een intern of extern WiFi-signaal. Mocht je nog vragen of opmerkingen hebben, laat het ons weten via de klantenservice